Studies into Asylum # 3

Atelierraam met roze figuur
Camera Obscura Projectie
lens ICA Dresden








Camera Obscura 
lens ICA Dresden
ong 14 x 14 x 14 cm

Studies into Asylum # 2

Olijfboom met witte wolk, gecorrigeerd
camera obscura projectie
2016
14 x 14 cm




 

Lotgenoten in geel en blauw

Nu ik Jan Hulskers 'Lotgenoten' gedeeltelijk herlees, begrijp ik dat Vincent zelf ook verbaasd was over het feit dat hij een flink aantal landschappen schilderde vanachter de tralies van zijn kamer -in het krankzinnigengesticht Saint-Paul-de-Mausole- en geen enkele keer die tralies zelf afbeeldde. Hij had ze dwars voor en over het landschap kunnen zetten, als een Barnett Newman avant la lettre. Maar hij deed het niet. 

Grappig genoeg was het hem zelf ook pas naderhand opgevallen dat hij de tralies steevast wegliet. Aan het begin van de zomer van 1889 heet het nog: 'Door het getraliede venster heen kijk ik op een ommuurd korenveldje, een perspectief à la Jan van Goyen, waarboven ik 's morgens de zon in al haar glorie zie opkomen.' Pas enkele maanden later, in september, schrijft hij over het schitterende schilderij 'Korenveld met maaier' -een van de schilderijen die hij vanuit de kamer met het getraliede raam maakte: 'Wat gek, te bedenken dat ik dat zó gezien heb tussen de grijze tralies door van een cel.'  

Je zou Johannes Vermeer en Vincent van Gogh beiden in een heel andere traditie binnen schilderkunst kunnen plaatsen, maar met evenveel recht plaats je ze naast elkaar: als lotgenoten in geel en blauw, als observanten van het licht. Het woord observatoren was hier ook op zijn plaats geweest, maar gezien de etymologie van het woord observant past dat laatste hier ook reuze mooi: 'een kloosterling die aan de oorspronkelijke regels vasthoudt.' Saint-Paul-de-Mausole was immers een voormalig klooster, waar de zustertjes nog altijd de vrouwelijke patiënten verzorgden, waar elke zondag de mis werd gevierd, waar Vincent als een monnik in zijn cel maar bleef kijken naar het over de akkers wandelende spel van licht en schaduw.

Wat een crime is het trouwens om een goed werkende camera obscura te bouwen. Filmpjes zat op YouTube, maar scherpte en helderheid, afstand en lichtval, het blijft verdomd lastig om die goed te krijgen. Nu nog een olijfboom in elkaar knutselen en een flinke witte wolk en het geheel zou als repoussoir zo in 'Gezicht op Delft' gezet kunnen worden. Wel jammer dat je dan de stad niet goed meer ziet.

Studies into Asylum # 1

MOTI Breda 
VAN GOGH MINI'S
100 kunstenaars, 100 kijkdozen 

2 april – 1 augustus 2016

MOTI Museum of the Image

Boschstraat 22 
4811 GH Breda
motimuseum.nl

curator Cornel Bierens
cornelbierens.nl/curator

Studies into Asylum

Toen Vincent van Gogh in mei 1889 opgenomen werd in Saint-Paul-de-Mausole, een krankzinnigengesticht in St. Remy in Zuid-Frankrijk, kon niemand bevroeden dat hij hier, in een piepklein kamertje op de eerste verdieping van het gesticht een aantal van zijn mooiste landschappen zou gaan schilderen. 

Na een tijdje in het gesticht weinig om handen te hebben gehad, gaf Vincent aan weer te willen gaan schilderen. Maar omdat hij, op last van de behandelende artsen, het gesticht nog niet mocht verlaten, kreeg hij de kamer op de eerste verdieping toegewezen. 

Wanneer je het raam in die kamer met uitzicht op het ommuurde land eenmaal gezien hebt, dan wekt het verbazing en bewondering dat het beperkte uitzicht vanuit het hoge raam met spijlen Vincent niet belemmerde om weidse landschappen te schilderen die zinderen van kleur en leven.

Vincent verbleef precies een jaar in het gesticht Saint-Paul-de-Mausole, van mei 1889 tot mei 1890. Toen hij, onder begeleiding, weer naar buiten mocht, begon Vincent de directe omgeving van het oude kloostercomplex te tekenen en te schilderen.

Uitgangspunt voor de kijkdoos Study into Asylum is de kamer met van tralies voorzien raam op de eerste verdieping in Saint-Paul Asylum. 






Studies into Asylum
Peepshow No 1
karton, potlood en gemengde techniek
17,5 x 27,5 x 10 cm (lxbxh)

Perfect White Slaves to the Rhythm

STEDELIJK MUSEUM SCHIEDAM
Perfect White Slaves to the Rhythm
MDP N0 14 

zondag 7 februari 2016 - 14.00 u


In 2008 begonnen Andries van Rossem (componist) en Rinke Nijburg (beeldend kunstenaar) aan een eerste reeks Muziek-Teken-Performances (Music Drawing Performance) in 'Intro In Situ' in Maastricht. Het idee voor deze optredens kwam indertijd van Johan Luijmes, toen directeur van Intro In Situ, nu artistiek directeur van Orgelpark Amsterdam. Perfect White Slaves to the Rhythm, het 14e optreden, zal a.s. zondag 7 februari 2016 om 14.00 u plaatsvinden in het Stedelijk Museum Schiedam en is geïnspireerd op de reliëfs uit de lopende tentoonstelling 'De werkelijkheid van Jan Schoonhoven'.
 

MDP I Music Drawing Performances 
2008   Intro in Situ, Maastricht, MDP No 1 t/m 3
2009   Orgelpark, Amsterdam, MDP No 4     
2010   Protestantse Gemeente Rozendaal, MDP No 5   
2011   Bosch Arnhem, MDP No 6
2012   Stedelijk Museum Zwolle, MDP No 7
2012   Museum voor Moderne Kunst Arnhem, MDP No 8
2012   Kunstenlab Deventer, MDP No 9
2014   Lutherse Kerk Amersfoort, MDP No 10
2014   Museum Het Valkhof Nijmegen, MDP No 11
2015   Maria Christina Kerk, Den Dolder, MDP No 12

2016   Lutherse Kerk Amersfoort, MDP No 13
2016   Stedelijk Museum Schiedam, MDP No 14




Stedelijk Museum Schiedam
Hoogstraat 112
3111 HL SCHIEDAM

T +31 (10) 246 3666
F +31 (10) 246 3664
E info@stedelijkmuseumschiedam.nl

stedelijkmuseumschiedam.nl/nl/activiteiten
stedelijkmuseumschiedam