maandag 28 oktober 2024

Brieven aan Edith Stein #116 'Van joods-bruin naar nazi-blauw'

 


Blue Eyes Wide Shut
2024

mixed media on paper
ca 160 x 90 cm

 

 

BRIEF 116
aan Edith Stein 
'Van joods-bruin naar nazi-blauw'
Joseph M. Heij 
Wolfheze

 

Lieve Edith,

Weet niet of je het leuk vindt, maar ik heb dat werk met dat dode meisje met staalblauwe ogen aan jou opgedragen. De vrouw van Mijn Vriend doet bijna altijd wat ik zeg en heeft het ook gepost zonder er iets aan te veranderen. Het is een brave ziel. 

Ik denk niet dat jij helblauwe ogen laat staan van Kruppstahl, maar dat mag de pret niet drukken. Het gaat altijd om het idee erachter en niet om wat je precies denkt te zien, snap je? Dat heet vandaag de dag met een mooie woordcombinatie inclusief beginrijm: konzeptuele kunst. 

Helemaal aan het begin, toen dat soort kunst in de infantiele zeg argeloze  kinderschoenen stond, bedoelden die kunstenaars daarmee dat een steengoed idee helemaal niet uitgevoerd hoeft te worden, maar dat de gedachte alleen al kunst was. Feitelijk een hardcore vorm van neoplatonisme. 

Maar omdat bijna niemand goede ideeën wil kopen, zich namelijk onmiddellijk eigenaar voelt, of denkt, van het idee dat een ander naar voren schoof, gingen die noch vleesch noch visch geworden gedachten van hand tot hand of, beter gezegd van mond tot mond en was iedereen oorspronkelijke eigenaar van dat vette idee, precies zoals het in een zozializtiez paradijs ook hoor te zijn. Idealiter uiteraard.

Maar het menselijk bloed kruipt uiteraard waar het gaan kan en bleek een luchtkasteel alleen niet zo goed verkoopbaar als eentje die geïncarneerd werd. Het idee was dan ook om het woord vlees te laten worden zonder dat gave idee te beschadigen. En zo ontstond de hedendaagse konzeptuele kunst die er weliswaar armetierig uitzag maar wel verhandeld kon worden. 

Nog ietsjes later in de tijd - ik geef toe Edith dat het op de kosmische tijdklok geen significant verschil maakt, ik bedoel: je kunt het van een kleine afstand niet zien, ik bedoel dat het maar een nanoseconde later was - toen het welwillende publiek een klein beetje klaar was met al die slecht uitgevoerde hedendaagse kunst met daarachter een vet idee, toen gingen de kunstenaars die geboren waren als konzeptuele kunstenaars, niet al die anderen die daar niets van begrepen, meer werk steken in hun lelijke maar o zo interessante maaksels. Ik snap dat wel.

En jij snapt nu ook dat dat steenkoude meisje blauwe ogen heeft maar jou tegelijkertijd wel degelijk representeert. Dat zoiets toch echt wel kan bestaan, deze metamorfose van joods-bruin naar nazi-blauw moet ik je denk ik nog iets beter uitleggen, dat heeft met Woke te maken, maar hebben we de tijd niet. Ik kom erop terug.

Liefs jouw Joseph