Voor Henk # in memoriam III

Preliminary Photographs On the Origins of Darkness & Light
2017

C-print on paper
44 x 62 cm




website Henk Visser

voor Henk # in memoriam II

'Zonder verbeelding is er niets.'

Je kwam als koolmees


Vanochtend liep ik de trap op naar de eerste verdieping van ons huis om de deur naar het atelier te openen. Vanuit het atelier kwam een vreemd geluid dat ik niet meteen kon plaatsen. Het leek of iemand de tv aan had gezet, want meestal ik het daar doodstil. Toen ik in de richting van het geluid keek, zag ik een koolmees tegen het bovenlicht van de balkondeur aan fladderen. Die wilde naar buiten. Ik dacht geen seconde na, rende naar beneden om iedereen die thuis was op te halen. Ik zei niet: 'Henk is op bezoek', maar ik dacht het wel. 

Jan Beutener vertelde me eens een soortgelijk verhaal. Jan woont op een schitterende etage van een oud pakhuis aan de Brouwersgracht In Amsterdam. Hij was mijn begeleider geweest op de Rijksakademie en we hielden contact. Jan kon goed vertellen. Zo had hij het wel eens over Wim Sonneveld die een tijdje bij hem in huis had gewoond en over Annie M.G. Schmidt die hij goed had gekend. Ik herinner me niet dat hij te vaak over zijn beroemde vrienden sprak, integendeel. Veel liet Jan niet los over zijn beroemde vrienden. 

Veel ben ik vergeten van wat Jan vertelde, maar wat ik nooit vergat is het bezoek van de vogel vlak na het overlijden van Annie. In de keuken of het atelier zat een klein, horizontaal vrij hoog zijraam. Toen dat raam een van de dagen na Annie's dood open stond, streek er een merel neer op het kozijn. -Kan ook best een ander vogel zijn geweest.- 'Dag Annie,' had Jan gezegd, Wat leuk! Kom je me bezoeken?'

Sceptische sciëntisten zullen dit soort bezoekjes van vogels aan nabestaanden afdoen als louter toeval. Het is hun goed recht en misschien hebben ze gelijk. Maar we kunnen de ontheemde wereld ook weer bevolken met fabels en mythen, dat is ons goed recht. Niemand kan helemaal zonder verbeelding, een zielloze wereld van zuivere wetenschap bestaat niet.

 
Lieve Mees, 

Toen je alweer buiten op een afdakje zat en lekker aan het uitpuffen was, heb ik je eventjes heel voorzichtig over de borst geaaid. Precies op de plek waar je minuscule hartje klopte, streek ik met de wijsvinger voorzichtig over de veertjes. Een paar minuten later vloog je weg en zag ik je in gezelschap van een compagnon, vermoedelijk een leuk meisje met een geel jurkje aan. Goed dat je even kwam kijken, je was lang niet meer bij ons geweest. 

O ja, was het omdat ik je gisteren vroeg om Jezus een knuffel te geven dat je uitgerekend op het hoofd van Kindje Jezus van Praag neerstreek of was dat omdat het het dichts bij het raam was?

Rinke

website Henk Visser

voor Henk # in memoriam I

Henk (fotosessie voor 'Ecce Homo' en 'De gitaarles')

Bredevoort, 24 februari 2017
atelier op de 1e verdieping van Markt 5


website Henk Visser





'Zonder verbeelding is er niets.'

Henk Visser in de rol van lieve Jezus, zoete Moeder & strenge Juf


Op vrijdag 24 februari 2017 nam ik mijn camera mee naar Bredevoort in de Achterhoek. Met het oog op nieuw werk wilde ik een reeks portretten van Henk Visser (beeldend kunstenaar) maken. Henk in de rol van de 'Ecce Homo', de lijdende Jezus met doornenkroon op het hoofd en rijen druppels bloed op het voorhoofd. Die doornenkroon en druppels wilde ik naderhand in de foto's shoppen of tekenen.  

Henk had naar mijn idee een echt goede 'Jezus-kop' en, hoe ouder hij werd, hoe meer hij op de Heiland ging lijken. Jezus werd maar 33 jaar oud, Henk het dubbele. - Dankzij Henk weten we nu tenminste wel hoe Jezus eruit zou hebben gezien als Hij niet zo'n grote mond had gehad en om die reden veel te jong werd doodgemarteld. -

Boven, op de gang voor Henks toenmalige zolderatelier, hadden we het mooiste, zijwaarts invallende licht dat we konden wensen. Weliswaar kwam het licht niet van links, zoals bij Johannes Vermeer, maar van rechts, zoals in het door ons beiden zeer bewonderde meesterwerk van Baltus.

Eerst probeerden we de 'Ecce Homo' uit. Henk moest kijken als de lijdende Christus die wij allebei bewonderden, al is bewonderden, net als bij 'De gitaarles', misschien niet het juiste woord... Omdat Henk de christelijke iconografie goed kent, wist hij precies welke poses hij aan moest nemen om soms bijna teveel op de stervende zoon van god te gaan lijken. Die foto's plaats ik nog wel een keer.

Toen we genoeg van hadden van zijn rol als stervende Jezus nam Henk een grote oude babypop ter hand. Nu gingen we een serie maken over de dode Jezus, op schoot bij moeder, het typische beeld van de piëta. Nu speelde Henk de rol van de Moeder Gods die haar dode kindje Jezus op de armen houdt. 

Het tragische, steeds van uitdrukking wisselende gelaat van Henk de Christus metamorfoseerde in de uitdrukkingloze kop van een vintage pop, een uit de kluiten gewassen zalmroze baby die nog net niet kon lopen, vermoedelijk een pop van een van Henks oude kleine meiden. Gewillig nam de pop alle poses aan die wij wensten; het was een heel gehoorzamen pop die geen emoties kende. De gedweeë pop liet zich naar de slachtbank leiden zoals Jezus dat deed. Niet tegenstribbelen, gewoon doen wat de dominante ander wil.

Het duurde niet lang of Henk de Moeder veranderde in de juf in 'de pittige juf' uit 'De gitaarles' van Baltus. De lieve pop werd in alle standen gebogen, maar niet in de typische Baltus-pose... Ik denk dat we die pose meden omdat we die te heftig vonden. Wie weet hadden we ons in een tweede fotosessie nadrukkelijker over die pose en de betekenis daarvan gebogen. Nu niet.

Helemaal op het laatst krijgt de pop een paar flinke knuffels, als troost voor het rekken en strekken en het ontberen van menselijke warmte. De onderste foto is ook echt de laatste foto. Henk in de rol die hem zo goed paste, als knuffelaar van de beminde: vrouw, kind, kleinkind, vriendin, vriend. Niet voor niets heeft de menselijke geest een lichaam. 


Ha Henk, jongen, 

Omdat niet veel mensen nog begrijpen wat wij ermee bedoelen, weet ik niet goed of ik het wel zeggen mag, maar ik doe het wel: 'Rust zacht in de armen van Jezus, de recalcitrante, typisch joodse jongen die wij altijd zijn blijven bewonderen, ook al snapten we er soms helemaal niks meer van en de meeste anderen kennelijk nog veel minder. En vergeef mij dat ik je soms een poosje vergat. Niet dat ik je vergat, maar wat had jij daar aan?'

'O ja, geef Jezus een knuffel van mij.'

Liefs Rinke

Henk (fotosessie voor 'Ecce Homo' en 'De gitaarles')

Bredevoort, 24 februari 2017
atelier op de 1e verdieping van Markt 5



website Henk Visser