Zaaloverzicht 'Franciscus en de natuur'
Museum voor religieuze kunst, Uden
Jacques Frenken
Franciscus, 1967
Reinbert de Leeuw in VPRO's Zomergasten
zondag 10 augustus 2014
Franciscus & de Natuur
Museum voor religieuze kunst Uden
Op de een of andere manier reageer ik op mijn blog meestal niet op de actualiteit zoals die aan ons wordt voorgesteld via de televisie, de krant of internet. Maar voor VPRO's Zomergasten van afgelopen zondagavond maak ik graag een uitzondering.
Reinbert de Leeuw, componist, maar vooral gepassioneerd dirigent en baanbreker voor de moderen klassiek muziek -die afgelopen zondagavond te gast was- is een man naar mijn hart. Hij is zo vol van zijn primaire passie, de klassieke muziek, -inclusief de modernste klassiek muziek,- dat hij wars is van vragen over zijn leven, zijn seksleven, en alles wat de meeste televisiekijkers vandaag de dag vooral lijkt te interesseren. Wat me ook bevalt is dat hij - altijd in verband met de muziek- over religie spreekt alsof hij die begrijpt zonder er zelf per se in te willen of kunnen geloven. Hij beschikt over een een enorm groot respect voor de diepste, religieuze bronnen van een aantal van de grootste componisten van de 20ste eeuw. En die diepste bron is voor Liszt, Stravinsky, Messiean en Oestvolskaja niets anders dan het christendom.
Wat een ellende dat juist die vermaledijde godsdienst ook mijn hart ooit heeft gestolen. Wat een gedoe dat ik juist die godsdienst in mijn werk zo verregaand problematiseer. Wat een noodlot dat mij de moderne media niet echt liggen noch de abstractie en ik me wel moet bedienen van figuratie die wellicht al te weinig aan de vrije verbeelding over laat...
Of ligt het niet aan mij maar aan een cultuur die haar eigen diepste bronnen niet meer kan of wil begrijpen? Sterker nog, leven we in een cultuur die haar eigen diepe religieuze bronnen zo volledig lijkt mis te verstaan dat ze die is gaan haten of tot haar blindste vlek is gaan behoren?
In het Museum voor religieuze kunst in Uden is een mooi verzorgde tentoonstelling rondom Sint Franciscus te zien. Een man die Christus begreep zoals Reinbert de Leeuw Messiean begrijpt, zoals Messiean op zijn beurt Franciscus begreep. En zoals de huidige paus Franciscus I de grote heilige naleeft.
Het klinkt uiteraard pathetisch, maar wat ik zelf precies versta van de diepste bronnen is me niet helemaal duidelijk meer. Of helemaal niet duidelijk meer. Eigenaardig dat het werk vaak als zeer religieus wordt verstaan terwijl de maker dat zelf niet eens weet. Misschien moest de kunstenaar de woorden maar eens weglaten en alleen nog iconografisch moeilijk te duiden beelden maken? Zodat men er van alles in kan leggen zonder dat de woorden die de kunstenaar orakelt de beelden in de weg staan? Of is het daarvoor al ruimschoots te laat?
Museum voor religieuze kunst, Uden
Jacques Frenken (l.) en Bas Meerman (r.)
Franciscus (1967) en Francisco (2009)
Zaaloverzicht 'Franciscus en de natuur'
Museum voor religieuze kunst, Uden
Rinke Nijburg
Listening to the Humming Birds Humming (l.)
2009-2013
Rinke Nijburg & Gerda Ten Thije
Blind Birdwatcher listening to the Waters Rising (r.)
2003
Museum voor Religieuze Kunst - 28 juni t/m 12 oktober 2014
Openingstijdendinsdag t/m vrijdag 10.00 - 17.00 u
zaterdag, zondag en feestdagen 13.00 - 17.00 u
Museum voor Religieuze Kunst
Vorstenburg 1
5401 AZ Uden
museumvoorreligieuzekunst.nl
