L'Origine du Monde
2019-2020
- work in progress -
mixed media on cardboard
ca 110 x 110 cm
L'Origine du Monde
In 1866 schilderde de Franse kunstenaar Gustav Courbet onder de titel 'L'origine du monde' een klein maar voor die tijd nogal provocerend schilderij. Eigenlijk zie je bar weinig. Courbet zoomde in op dijen en buik van een ietwat mollige mevrouw. Je ziet nog net een stukje van een van de borsten, de rest is zedig bedekt met een wit laken of wordt afgesneden door de randen van het beeld. Schaamhaar doet de rest en bedekt dat wat gezien of getoond wil worden bijna helemaal. Het is niet anders.
Het is de hedendaagse mode, laten we zeggen in de westerse wereld, om alles te tonen, meningen, emoties, de naakte huid. Wat er aan haren resteert wordt vakkundig weggeschoren waardoor vrouwen eerder op plastic poppen gaan lijken dan op levende medemensen. Misschien heeft de voortschrijdende evolutie ook wel haarloze wezens voor ons in petto, maakt niet uit wat het geslacht is. Het lijkt die kant op te gaan.
Op het hoofd mag het haar nog altijd welig tieren, maar verder is kaalheid het devies. Het is net als met tuinieren: als je de boel betegelt is het een stuk netter en veel minder werk. Je zet er een paar coniferen of bamboepluimen in; die steken mooi af tegen de lichtgrijze tegels of het donkergrijze grint. De tuin als crematorium en voorgebakken voorportaal van de dood.
Kaalheid is geen biotoop, maar een monocultuur die met kunst en vliegwerk in stand wordt gehouden. Met bestrijdingsmiddelen en onkruidverdelgers. Dat die vieze troep de kosmos instroomt, kan weinig mensen schelen. Een kale kut is gewoon veel schoner, mooier en netter dan een vulva met ongeschoren haar. De monocultuur van palmolie-shampoo zit noodgedwongen in een plastic fles die de dierenwereld om zeep helpt. In magen en maagjes van vogels, vissen en zoogdieren zit meer plastic dan voedsel. Wat te doen?
De troosteloos kale roos van vlees doorstaat de vergelijking met de bloedende snee in de menselijke huid glansrijk. - 'Snijden aan gras' is in dat opzicht een onovertroffen beeld van een gewone snijwond. - Een kut gekanteld is de snede in de zijde van Jezus Christus, de god waar het Avondland bijna tweeduizend jaar met eindeloos veel passie in geloofde. Tot reiniging van zonden werden vlees en bloed dagelijks ritueel geofferd en genuttigd. Maar sinds er in de voortschrijdende boreale wereld nog weinig geloof wordt gehecht aan zonden en schuld, incluis de voorspelbare boetes, kleurt de vruchteloos glimmende kut sappig roze.
De oorsprong van de wereld doet iets anders vermoeden. Die begon met een kale vlakte. 'De aarde nu was woest en ledig.' Maar omdat het leven wilde leven, welig wenste te tieren en zich eindeloos begon te vermenigvuldigen, zitten we opgescheept met poppen met een beeldschoon modieus lichaam met daarin de batterij van de narcistische geest. Op een kalende, stervende planeet. Het is niemands schuld. Geen schaamte, geen boete.
