Transport 'The Cuckoo's Chick'
23 september 2025
Lentos Kunstmuseum Linz (O)
Lieve Edith,
Het is me toch wat daar in Gaza. Een oorlog die volkerenmoord werd. Bijna niemand heeft nog een vader, alle mannen zijn dood.
'De Joden plegen genocide op de Palestijnen.'
Berlijn, Dresden, Warschau, Stalingrad; Gaza stad begint erop te lijken. Het Israëlische leger verovert elke dag een paar huizen, straat na straat. Te bang om zelf te sterven gooien de joden alles plat.
Palestijnse verzetsstrijders zijn er niet meer; de mannen zijn dood. De bevolking kan niet vluchten, omdat erg geen ruimte meer is op het prachtige strand, omdat het IDF alle straten onveilig maakt. Alle vrouwen en kinderen lijden honger, de sterfte is massaal, de Israëlische voedselboycot is totaal. Er blijft geen Gazaan overeind staan. Het kan niet op. De Joden moeten nu stoppen met het plegen van genocide.
'Waarom plegen de Joden eigenlijk genocide?'
Godsjezuschristus Edith. Vergeef me dat ik aan je twijfel; aan jou en aan alle Joden. Makkelijk wordt het ons niet gemaakt nog in jullie te geloven. Op de wereld is bijna geen land of nieuwszender meer te vinden met ook nog maar een greintje geloof in de goede zaak. Echt iedereen had het goed met jullie voor. Zeker na tweeduizend jaar vervolging, waaraan sommige van onze voorouders nog niet zo heel lang geleden zeer bevlogen en uiterst goed gemutst aan mee deden. Wisten zij veel dat jullie niet de schuld hadden aan alles wat verkeerd ging maar alleen aan sommige dingen.
Je moet je voor de geest halen, lieve Edith, dat mensen vroeger niet konden lezen of schrijven, geen krant konden betalen. En op het platteland had je geen bereik. Wat weet je dan? Natuurlijk vinden we het massaal sneu voor jullie dat je collectief gestraft wordt voor dingen die je soms helemaal niet gedaan had, maar een Joodse buurman wel. Hoe moest je vroeger, zeg in het interbellum, weten dat veel joden communist werden en anderen kapitalist, iets dat aantoont dat jullie wel erg veel in de melk te brokkelen hebben, ook buiten het Beloofde Land, ik bedoel de hele wereld? We wisten dat gewoon niet.
'Nu weten we alles wel en zien alles voor ons eigen geestesoog gebeuren.'
Israël vergeldt een totaal wanhopige klap in het gezicht - je snapt dat ik zaterdag 7 oktober 2023 bedoel en niet de nacht van woensdag 9 op donderdag 10 november 1938? Het lijkt op jullie opstand in het getto van Warschau, in Sobibor. Jullie zouden dat toch als geen ander moet snappen? Maar je lijkt volledig blind en gevoelloos voor wat daar gebeurt. Je kijkt tv, maar daar komt te niet. Je luistert radio, maar daar hoor je Mahler. Op het web spon de zwarte weduwe Gaza-loos fijne draden. Niets aan de hand. Niks loos.
Zo, Edith, kijkt de wereld naar jullie Joden. En de diagnose? Jullie eindeloze behoefte aan zelfmedelijden heeft jullie in drie generaties tijd volledig, maar dan ook totaal volledig, gevoelloos gemaakt voor het lijden van alle andere volkeren op aarde. De behoefte om wraak te nemen op een ander weerloos volk is na Auschwitz jaar na jaar gevoed als een onstilbare honger van een prooidier dat eens in het leven zich zelf ook wel eens roofdier wil voelen. Dat is nu aan de hand en dat is ziek, doodziek.
Of het wel helemaal waar is, wat ik net zei, Edith, dat verhaaltje, weet ik niet. Het is wat men zoal denkt: in het oosten en in het westen, in nood en zuid. Sterker nog dan dat het hierboven met verve geschetste narratief wellicht 'niet helemaal waar' is Edith, vermoed ik dat het 'helemaal niet waar' is. Of slechts een klein beetje.
Ik vergeet helemaal te zeggen dat 'The Coockoo's Chick' vanochtend op transport is gegaan. Niet naar Birkenau. Dat zou leuk zijn geweest. Dan kon jij het zien. Ik was benieuwd naar jou mening. Het is naar Linz, waar Dolf op school zat. Ook leuk.
Tot gauw maar weer!
Liefs Joseph