Brieven aan Edith Stein #138 'Te vaak het woordje borsten, dat moet nog anders'

 

Rosacea

detail

 

 

  

 

BRIEF 138

aan Edith Stein

'Te vaak het woordje borsten, dat moet nog anders'    

Joseph M. Heij 

Wolfheze

 

Lieve Edith,

Heb je gisteren nog kunnen wandelen langs de randen van het terrein, hand in hand met Rosa? Let op, jullie zien er joods uit en dat kan zomaar problemen opleveren. Je kunt een klap op je hoofd krijgen, iemand kan ongevraagd in je gezicht tuffen. Het minste is een schlemiele scheldkanonnade die eindigt met de woorden: 'Rot toch op naar je eigen land, vuile Jood.'

Mensen overal op aarde worden steeds bozer de Joden. Omdat 'het land van de Joden', Israël - niet te verwarren met Ismael - een klein stukje strand aanvalt waar andere mensen wonen die er al duizenden jaren wonen. Bovendien is het land waar ze, de Joden, wel wonen ook niet van hun maar van iemand anders, de Palestijnen: Indigenous Tribe. First Nation. 

Ik vermoed dat veel mensen het handig zouden vinden wanneer jullie voor het gemak weer allemaal de oude vertrouwde warmgele stoffig geworden ster gingen dragen. Dan vergis je je niet met tuffen. Zou zonde zijn. Het is ook daarom dat ik alles bewaar; je weet nooit of je iets nog nodig hebt of kunt hergebruiken, voor iets anders, voor hetzelfde.  

De vraag is waarom jullie een eigen land willen en waarom precies daar waar Palestina ligt en al generaties lang mensen wonen, Palestijnen. Er zijn wel meer volkeren die geen eigen land hebben en ook met de dood worden bedreigd. Je kunt wel land aan het weggeven blijven. De Friezen willen wel een eigen land, desnoods het land waar ze al generaties lang wonen, De Beiersen voelen zich geen Duitser en dat snap ik ook, de Armeniërs en de Koerden worden al jaren gek van het idee dat ze nooit thuis zullen komen. 

Kon Rosacea uit de lijst stappen, dan liep ook hen gevaar. Ik geef toe dat het een idiote naam is, eerder een ziekte, maar los daarvan. zie jij Rosac al op straat lopen? Waarom denk jij dat die arme ziel zoiets onnozels als over straat lopen wel kan vergeten? 

Toegegeven: de glitterjurk valt op, daar kijkt iedereen naar. Maar de borst of borsten bloot is veel erger. Waarom Edith, hebben mannen een borst en vrouwen borsten als ze doorgaans allemaal twee tepels hebben? Ik weet het niet. Geen idee. De omvang van de borsten is niet groot te noemen. Sommige mannen hebben heel wat meer borst dan vrouwen borsten hebben. [NB Te vaak het woordje borsten, dat moet nog anders.]    

Mocht iemand zich storen aan dit beeld, wat is dat dan, als het niet gaat om de opzichtige, veel te dure jurk, niet handelt om de witte man met een heerszuchtige, dus neokoloniale blik in de ogen, niet om het pronkerig ontblote bovenlijf? 

Iemand zei dat het was omdat het Jezus was. Ik heb meer mensen gehoord die zeggen dat Rosac op Jezus lijkt. Maar zelf heb ik Jezus nog nooit gezien. Ik ken hem niet persoonlijk. Ik heb alleen van horen zeggen dat ook hij een Jood is.   

'Rosac?' mijn welgemeende advies dat niet opdringerig wilde zijn is: 'Ga niet de straat op, ze zien je aan voor een Jood.' 

Edith, zorg goed voor Rosa, je lieve zusje, ze oogt kwetsbaar de laatste tijd.

Liefs Joseph

 

 

 

 

 

Brieven aan Edith Stein #137 'Aan alle in het leven teleurgestelde embryo's'

 

Rosacea

Op zaal bij De Provincie

 

mixed media

144 x 65 cm

 

  

 

BRIEF 137

aan Edith Stein

'Aan alle in het leven teleurgestelde embryo's'

Joseph M. Heij 

Wolfheze

 

Lieve Edith,

Gisteren was de vrouw van mijn vriend hier - je kent hem, haar niet - Ze liet mij op haar mobiel vol trots een afbeelding zien van het werk dat werd aangekocht door 'De Provincie'. Je begrijpt dat ik in het midden laat om welke provincie het precies gaat; omdat het zo heikel is om voortdurend op eieren te lopen. 

Voor mijn vriend ben ik natuurlijk blij dat hij eindelijk weer een werk verkocht kreeg ook al ben ik de maker. Kan het schelen? Wat valt er over te zeggen? Het idee is doorgaans dat wat gezegd wilde worden in een visueel beeld allang gezegd is. In dat beeld. Meteen na het kortstondig aanschouwen van de meest simpele dingen volgen altijd weer de horden oorlogszuchtige woorden. 

Ze zeiden vroeger wel eens: 'In den beginne was het woord.' Ik denk het niet. Ik geloof niet dat dat waar is. Wel is het waar, denk ik, dat vers gebaarde menselijke embryo's zo wreed uit de meest veilige plek op aarde worden getrokken, geduwd, geperst, dat ze eenmaal buiten helemaal niets zien. Niets willen zien. 

Deze geboorte in de wereld buiten moeder immers voorspelt maar erg weinig goeds voor dat wat komen gaat. Wat wel goed is kan zo'n jong lijfje niet zo gauw bedenken. 

In plaats van het licht der wereld te willen aanschouwen kiezen de meesten ervoor de twee mini-oogjes stijf dicht te houden en zo luid mogelijk te schreeuwen. Alsof je naar dat lelijke maar woordeloze schilderij van Edward Munch kijkt. Je leest het bordje.

Edward Munch (1863-1944)

Skrik, 1893

 

olieverf, tempera en pastel op karton

91 × 73,5 cm

Nationaal Museum voor Kunst, Architectuur en Design

Oslo, Noorwegen

 

Je kwam en zag dat waardeloze schilderij, overwon de schrik, wilde om onopgehelderde redenen liefst gauw doorlopen, maar dan begint dat rotkreng, de schrik, te schreeuwen en te schreeuwen als een geaborteerd speenvarken. - Waarom het ongeboren varken medisch steriel wordt verwijderd weet ik niet; er zijn met gemak tal van noemenswaardige aanleidingen te verzinnen. - 

 

Tegenwoordig kun je met een klein robotje, een machientje, een oogje, een gevoelig oogje dat altijd wakker is elke argeloze passant, elke onschuldige voyeur de stuipen op het lijf jagen. Als een vleesetende plant die na de daad, de penetratie, kleinburgelijk dichtklapt en het monster dat zelf ook ooit embryonaal was verorbt, verteert en zielloos traag laat sterven.

Als ik het goed snap Edith, dan heeft 'Rosacea', dat door 'De Provincie' aangekochte en op zaal gehangen werk - werkelijk een mooie plek, al zag ik het slechts op de mobiel van de vrouw van mijn vriend, heel liefdevol en vakkundig gedaan - dan heeft Rosa tegen een paar argeloze passanten staan schreeuwen als was het een living statue. Je loopt langs, je denkt 'dit is niks, ik loop verder' en dan begint het. Jammer.

Je zult Edith, mij wel weer vrij cynisch vinden en ik weet dat jij het cynisme voorbehoudt aan alle in het leven teleurgestelde embryo's. Dank je wel. Je hebt je punt gescoord. Geef ik ruiterlijk toe. Maar ik heb een socratische tegenvraag aan jou, vrome, joodse, roomse non: 'Kan cynisme ook nog iets anders belichamen dan bittere teleurstelling?' En deze vraag: 'Kan cynisme ook een effectief wapen zijn tegen cynisme dat zichzelf niet als zodanig herkent?'

Zeg jij eerst eens tegen Joseph wat jij van Rosacea vindt. Schreeuwt het tegen je als een zwaar onnozele antifa of fa? Zwijgt het beeld in alle talen, blijft het woord bij god en is het god? Kun je er dan ook naar kijken als was het een Andachtsbild? Je weet wat ik bedoel. Jullie Duitsers. Jullie kunnen heus woordeloos nadenken.

Edith, ik hoop echt dat de zon schijnt in Birkenau. Dat jij en Rosa een fijne dag mogen hebben, zonder al dat ellendige geschreeuw om je heen. Volgens mij is het bij jullie ook prima weer om een wandeling te maken.

Liefs Jouw lieve Joseph