Preliminary Drawing for Pieta No 1, 2011
potlood op papier
13,3 x 18,1 cm
De Maria met de lange haren
Wat zo eindeloos grappig is aan Google-achtige zoekmachines is dat ze je ergens brengen waar je, zonder zo’n machine, nooit had durven te dromen te zullen komen. Of heel, heel moeilijk had kunnen komen. Met een klik komt men daar op de meest vreemde plaatsen die men alleen met een geniale, maar zieke geest had kunnen vinden. Het zou een kolfje naar de hand van de Dadaïsten zijn geweest. Die deden aan het begin van de 20ste eeuw (1916-1920) niets liever dan blindelings prikken in een woordenboek of encyclopedie en juist de meest toevallige of arbitraire vindplaats aannemen als de meest heilige vindplaats die hun door hogerhand, het noodlot of het toeval werd aangewezen. En zo komt men bij ‘Maria Magdalena’ gemakkelijk op de meest vreemde plaatsen.
Alhoewel ik wel iets weet van de Bijbelse Maria Magdalena, de mevrouw die ooit een leerling van Jezus was, of zijn vriendin, of sterker nog zijn vrouw en dus de moeder van zijn kinderen, is het grappig om de volgende hit bovenaan de Google-lijst te krijgen: María Magdalena Gallegos was born on 12 July 1935 in Denver, Colorado. Ik kan me zo voorstellen dat een enkeling het bij deze hit laat en de Maria Magdalena die wij zoeken verwarren met iemand die naar haar vernoemd werd. Zoals men de ‘madonna’ zal verwarren met ‘Madonna.’ Maar goed, zoiets is slechts een kwestie van beschaving. Wanneer men de eigen kinderen opvoed met een ruimer horizon dan de eigentijdse, dan kan men gerust wezen en zal een kind na de eerste hit ook heus wel een tweede hit en de daaropvolgende hits lezen. Interessant is in die zin Andy Warhol, de beroemdste Amerikaanse Pop-art kunstenaar van Tsjechische geboorte, die ondanks zijn perfecte belichaming van the American Lifestyle zijn hele leven lang een devoot rooms-katholiek is geweest. Hij ruilde de eeuwige madonna, Maria de moeder van Jezus, in voor de eigentijdse madonna, Marilyn Monroe. Je kunt natuurlijk zeggen dat Warhol met zijn Monroe zeefdrukken de echte madonna op een bijna postmoderne wijze avant la lettre om zeep heeft geholpen. Maar je kunt net zo goed zeggen dat hij, als geen ander begreep, dat de madonna geen levensvatbaarheid meer heeft wanneer die niet eigentijds wordt verbeeld. Wanneer een beeld niet meer wordt herkent is de afgebeelde persoon niet meer present.
Hoe het ook zij, de ‘moeder’ blijft mannen tot in lengte van dagen biologeren. En dus ook de maagd die de moeder van de zoon van god was en dus ook de vrouw die de vrouw van de zoon van god was. Dat Maria Magdalena, de discipel van Jezus of zijn vriendin, ons meer interesseert dan Maria de moeder, zegt uiteraard veel over onszelf. Voor het moment is het genoeg dat Maria Magdalena (MM) de geliefde lang golvend haar had en een stuk jonger was dan Maria de moeder.
