Lieve Edith,
Dank voor je kritiek op mijn brief. Je bent scherp, maar met een milde ondertoon, en dat is fijn. Was dat de laatste brief die ik stuurde? Die met die postzegel met Tureluur erop? Die waarin ik je uitleg dat je spijt kunt krijgen van je eigen misantropie? Waarin ik me afvraag waar jij je familiekiekjes verstopte op weg naar Groot-Duitsland, het voormalige Polen? Dan hebben we dezelfde brief op het oog. Alleen weet ik niet precies wat erin stond, want mijn brieven herlees ik nooit, geen kopie bewaar ik, geen foto laat ik door Zuster Jeanne maken. Weg is weg. Waarom de reeds afgelegde weg nog eens teruglopen? Het is toch geen Via Dolorosa die je via Reverse Engineering beter leert doorgronden?
Ik denk wel dat je gelijk hebt, dat de parallel die je trekt tussen het vastleggen van minuscule deeltjes werkelijkheid met een fotocamera en vastgrijpen van nog kleinere deeltjes werkelijkheid middels het opschrijven steekhoudend is. Je zegt dat je mij een goede kunstenaar vindt en dus wat meer over kunst zou kunnen schrijven en wat minder over politiek. Je verwijst naar de brieven van Vincent van Gogh. Maar mijn vraag is: 'Heb jij die ooit gelezen? Waren die voor de oorlog in het Duits vertaald of pas veel later? Las je ze in een Nederlandse editie in het klooster in Echt of in het Frans?'
Je hebt wel gelijk dat Vincent het in zijn niet aflatende stroom epistels - hij lijkt de apostel Paulus wel - niet bepaald vaak over de Nederlandse politiek heeft, de Franse, de Duitse. Hij blijft maar doorzeuren, over een tekort aan geld, aan verf aan canvassen, opscheppen, over een overvloed aan ideeën voor schilderijen, het ene idee nog weer beter dan het even daarvoor voorgestelde dat ook al met zoveel verve werd gebracht, aandacht trekken; ik snap wel dat zijn broer er ram gek van werd. Dat hij ze stuk voor stuk bewaarde alsof een uitzonderlijke heilige aan het woord was, maar Vincent was voor Theo gewoon zijn iets oudere broer die steeds weer in de problemen raakte. Waarom bewaarde Vincent de brieven van Theo niet die in zijn eeuwige lankmoedigheid veel meer op De Heere Jezus leek dan hij zelf? Veel liever dan de brieven van de Heilige Apostel Paulus aan de christengemeentes in Klein-Azië had ik de brieven gehad - en gelezen - die al die stakkers aan hem, de neurotische Jood Saulus van Tarsus met het zweet in hun handen hebben zitten schrijven.
Als ik jou goed begrijp, Edith, zou ik er beter aan doen me op de wereld van de schone kunsten te richten dan op die van de politiek. Dank je voor de tip. Ik snap wel dat je bang bent dat ik veel teveel gebukt ga onder de echte wereld - en niet aan de kunstwereld - dat ik eerder aan mijn zorgen over de werkelijkheid buiten dit klooster ten onder dreig te gaan dan aan mijn zorgen over verf, doeken, kwasten en verkoop, maar dan ken je me nog niet. Ik dacht dat jij enorm empathisch was. Lieve Edith, once and for all: ik richt me op de politieke werkelijkheid buiten deze blinde muren, niet omdat hij mij enige rotzorg zal wezen hoe het in de open lucht afloopt, maar omdat mijn vriend bijna niks meer verkoopt en zijn zelfvertrouwen zo ver beneden NAP is geraakt dat het verhogen van de dijken geen enkel nut meer heeft.
Edith, ik maak een ietwat ingewikkelde, tegengestelde beweging. Dat doe ik voor mijn vriend. Ik wil dat hij onmiddelijk stopt met het maken van religieuze kunst, want die weg is niet heilzaam. Sterker nog, die weg is dood. Niemand koopt zulks, niemand wil zoiets, niemand trekt die shit 'anno zoveel jaar na tweeduizend' nog. Anderzijds zit momenteel niemand te wachten op kunst die niet over politiek gaat. Ik zeg expres momenteel, want het verandert met een beetje engelengeduld wel weer, maar het is vandaag de dag wel zo. Ondertussen weet ook ik natuurlijk wel dat niemand - behalve de zichzelf respecterende musea - nog slechts politiek correcte kunst wensen aan te schaffen, maar omdat er zowat niks anders te koop was en je geen 'verdachte van woke' wilde worden, moet je bijna wel. Dan kun je toch niet schrijven: 'Ik ben lekker aan het verven geweest met aquarelverf. Het blanke kindje is goed gelukt.'
Want je kon gerust fluiten naar je subsidiecenten als de kunst die je liet zien in je museumpje en graag wilde aankopen voor je museumpje niet zowat uit Gazastad zelf kwam of daar enorm diep door werd geïnspireerd. Denk je niet Edith, dat Joodse kunstenaars het wederom moeilijk hebben? Snap je derhalve dat ik denk dat we toch niks leren van de geschiedenis? Maar snap je ook dat ik wel moet, voor mijn vriend? Meehuilen met de wakkere wolven?
Zou je denken, Edith, dat het hierom is, om deze tenenkrommende maar absolute scheiding van bokken en schapen, dat een aantal mensen, sommigen zijn ook kunstenaars, vandaag de dag Franz Kafka weer lezen? Bijvoorbeeld 'Der Prozess'? Ik weet even ook niet zo goed wat de beste strategie is. Kun jij mij helpen? Jij immers hebt een en ander meegemaakt.
Liefs Jouw Joseph
