zaterdag 8 mei 2021

The Act of Killing #7

 



 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
Heinrich Hoffmann (1885-1957)
Adolf Hitler
Deutsches Reich, München, 1925 [1]
Diapositiv
11,8 x 8,9 cm


 

Pianosolo

Eigenlijk is het best een mooie foto die Heinrich Hoffmann in 1925 van de poserende Hitler maakte net nadat de hellehond uit het Beierse voorgeborchte werd bevrijd. [2] Vanwege zijn hoofdaandeel in de 'Putch' van 1923 had Hitler een veel langere straf verwacht dan hij van de sympathiek rechters kreeg. Ook had hij niet durven dromen dat hij al zo snel weer door de 'Münchener' straten kon flaneren, in een mooi donkerblauw pak met bijpassende stropdas. -Ik denk dat het donkerblauw was.-  

De vloerkleden, de schuin gezette stoel met mooi krullende poten, het 'spontaan dichtgetrokken' gordijn, het zijn allemaal vrij plichtmatige decorstukken die op onnoemelijk veel foto's uit die tijd, en lang daarvoor, terugkeren. Het licht lijkt van linksboven te komen, uit een boevenraam, en dat is mooi, want het doet denken aan het volmaakte licht van Johannes Vermeer.

Dat er een herdershond op staat is logisch, want Adolf was weliswaar van de vrouwtjes, die meestal een behoorlijk stuk jonger waren dan hij, maar een vrouw aan zijn voeten hoefde hij niet. Hitler trouwde met het hele Duitse Rijk en niet met een blonde, uiteraard zuiver Arische vrouw. De hominide teefjes, de bitches, bleven keurig op de achtergrond, uit het zicht van de fotograaf. Naast hem mocht een gezond exemplaar van zijn geliefde hondenras zitten. 'Een Blonda of Blondi.' De beroemde Blondi was het zeker nog niet: herdershonden worden niet zo oud. Gewoon een ander 'net exemplaar'.   

'Blondi' ziet iets buiten het beeld dat de aandacht trekt, de satan is overduidelijk beduusd dat de poorten van de hel spontaan voor hem opengingen. Je ziet dat hij er met de kop niet helemaal bij is zoals de hond. Hij visualiseert zijn vrijlating en leest die als 'een teken van de hemel'. Deze hemel moesten we maar liever niet verwarren met de hemelgod waar Jezus over spreekt. De god die door Jezus 'Onze Vader in de hemel' werd genoemd is niet dezelfde. De Heere Jezus zelf was ook 'veel te Joods' om ooit een godenzoon te kunnen zijn; dat was voorbehouden aan exemplaren van een ander, hoogstaander en zuiverder ras.

Wat hij met het linkerbeen aan moet weet Adolf niet; de hoffotograaf waarschijnlijk ook niet, want het ziet er niet bepaald goed uit. Ook de handen klemmen zich wat al te krachtig vast aan de lieve stoel. De foto ontbeert de kracht die Leni Riefenstahl wel in haar films over het nazisme wist te leggen. Om al deze redenen kan ik deze foto zeer waarderen.

Maar er is nog iets anders, iets wat de kat doet spinnen. Rechts achter het verliefde stel staat een piano of een vleugel. Dat zal geen verwijzing zijn naar Adolfs muzikaliteit, alhoewel hij die beslist bezat want hij was dol op de eigentijdse muziek, vooral die van de grote Wagner. Maar zelf pianospelen deed hij niet en zingen ook niet. God, wat had ik er voor over gehad hem 'Stille Nacht' te horen zingen of 'Das Lied der Deutschen' of het 'Horst Wessellied'. Best een mooie melodie heeft die laatste.

De foto roept herinneringen op aan een van de meest raadselachtige en verontrustende schilderijen uit de hele 20ste eeuw: 'La Leçon de Guitare' van Baltus uit 1934. Lang niet alle schilderijen van Baltus zijn zo verontrustend als deze; wel zijn bijna alle foto's van Hitler's hoffotograaf dat. 

 


 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
Baltus
La Leçon de Guitare
1934 
 
 
 
[1] Volgens het Hitler-Archive dateert de foto uit 1923. De opname zou dus in de periode voorafgaand aan de Putsch gemaakt zijn: https://www.hitler-archive.com/photo.php?p=5po01bnn
 
[2] De foto werd gemaakt in de Reichsgeschäftsstelle der NSDAP in München. © Deutsches Historisches Museum, Berlin, Inv.-Nr.: Hoffmann 0166