zondag 21 juli 2024

Brieven aan Edith Stein #101 'Genocide op een ander volk dan de Joden '

 

Green Apple
mixed media on paper
30,3 x 46,5 cm 

 

 

'Het is opvallend hoe weinig Nederlandse kunstinstituten 

openlijk spreken over de genocide in en bezetting van Palestina' [1]

 
 
BRIEF 101
aan Edith Stein 
'Genocide op een ander volk dan de Joden'
Joseph M. Heij 
Wolfheze
 

Lieve Edith,

Vandaag begin ik aan mijn allereerste brief aan jou. Niet waar natuurlijk, want ik stuurde je al honderd epistels. En toch is het, denk ik, de allereerste brief aan jou et een heel andere ondertoon. Voor het eerst meng ik me in een publiek gevoerd 'debat'. - Of het een echt debat is weet ik niet. - Voor het eerst begeef ik me in de openbaarheid. Joseph begeeft zich buiten de veilige muren van dit huis en buiten de hortus conclusus. Ondertussen blijf ik opgesloten. Je weet Edith, toch onderhand wel dat ik je altijd schrijf vanuit de gesloten afdeling van het psychiatrische ziekenhuis in Wolfheze in jouw Exil-Heimat? Weet je waar dat plaatsje ligt?

Het gaat me nu even niet om de 'de genocide op en deportatie van zoveel mogelijk Joden' maar over 'de genocide in en bezetting van Palestina'. De quote die ik gebruik is deze: 'Het is opvallend hoe weinig Nederlandse kunstinstituten openlijk spreken over de genocide in en bezetting van Palestina.' Ik heb het van internet, van een website over hedendaagse kunst waar ook mijn vriend soms aan deelneemt. Ik weet Edith, dat jij tegelijkertijd wetenschappelijk geschoold bent en empathisch, een doodongelukkige combinatie. Ook ben je niet helemaal bij de tijd en met ik je noodgedwongen bijscholen. 

Die Nederlandse kunstinstituten zullen je voorlopig worst wezen, denk ik, maar wat jij denk ik wel wilt weten is wanneer en en ander speelde. Beetje wetenschapper als jij wil zoiets helder hebben. Nou, de genocide op de Joden was, zeg maar in de periode 1933-1945, in de tijd van de nazi's. Je kent ze wel, de bruinhemden, de zwarthemden. Mooi logo hadden ze. Met een beetje gemak kun je ook de vraag stellen: Wanneer niet? Wanneer werden de Joden niet vervolgd?

Je hebt nu een antwoord op de vraag wanneer een en ander speelde, maar helemaal bevredigend kan dit antwoord voor jou niet zijn toch? Het antwoord kan namelijk niet zijn 'die zeven volle jaren', dat zou mooi wezen, maar het correcte antwoord is: altijd al. Beetje kut Edith, maar je moest het maar niet de hele tijd verstoppen: Jodenhaat is van alle tijden. Maar zoiets zeggen in bepaalde kringen is vandaag de dag - laat ik correct zijn en spreken over 2024 en over Nederland, jouw vermeende toevluchtsoort in exact die periode - niet bepaald verstandig.  

Het punt is Edith, daar is 'men' op werkelijk ten zeerste op gespitst - ik leg nog wel uit wat ik bedoel met 'men' - dat geen enkele jood het recht heeft om zich over de klif van het slachtofferrol de diepte in te storten. Waag het niet te zeggen dat de Zoete Jood recht heeft op PTSS. Let op, zo zeg je dat: 'De Jood beroept zich op de genocide op het eigen volk (jaar nul - nu, met als hoogtepunt WOII) om gedoogde of gerechtvaardigde genocide te plegen op een ander volk.' Dat Edith, moet je in je hoofd houden. Ik raad je dus aan nooit en te nimmer iets te zeggen over jouw rol in die periode. Het is waar dat je je nooit hebt aangemeld bij de Waffen SS, maar daar houdt het ook wel mee op. Als je wilt, komen we ook op dit punt nog terug, maar laat ons niet afdwalen van de discours. Wat jij allemaal weet Edith, kan ik niet bevroeden. Misschien ben je goed op de hoogte van de actualiteit, misschien volg je voldoende metafysische kanalen om goed op de hoogte te zijn, maar je bent en blijft een Joodse die geneigd is om in de slachtofferrol te kruipen. Zeg het me gewoon Edith, als het niet waar is. 

Laat het ons een keer hebben over de genocide op een ander volk dan de Joden want zo onderhand wordt dat behoorlijk vervelend. Met genocide worden jullie nu eens niet bedoeld, Edith, maar 'de Palestijnen'. Uitleggen wie dat zijn wordt lastig, dat kost tijd. Wellicht nog moeilijker is het in dit verband zo pontificaal te hebben over genocide. Ergens kan ik die Nederlandse kunstinstituten wel begrijpen dat ze niet openlijk spreken over 'de genocide en de bezetting van Palestina'. Het is allemaal nogal vaag geformuleerd. Wie anno 2023-2204 ergens in Palestina of Israël of allebei, nu precies genocide pleegt, wie 'de Palestijnen' zijn en of 'Palestina' nu bezet is of niet wordt mij in deze discours niet bepaald glashelder. To say the least.

Ik meende begrepen te hebben dat het Internationaal Strafhof (ICCJ) in Den Haag, Edith, alweer in het meest beloofde land dat jou zo welwillend beschermde tegen pogroms, maar waarvoor jij, bij mijn weten, geen enkele publieke dankzegging deed, - ik vind dat raar - nog moet beginnen te onderzoeken of de staat Israël momenteel volkerenmoord pleegt op 'de Palestijnen' en dat het onderzoek waarschijnlijk jaren gaat duren. Ondertussen weten Al Jazeera en alle Nederlandse kunstenaars zeker dat er genocide wordt gepleegd op de Palestijnen wier gebied kennelijk bezet is? Edith, het is opvallend hoe weinig kunstenaars openlijk veel weten of de oorlog tussen Hamas en Israël.'  

Edith, dit vind ik nou echt interessant. Eigenlijk wordt er heel weinig context gegeven, heel weinig uitgelegd, maar de tribale consensus lijkt toch enorm groot. Waar doet dit ons aan denken? Jij mag het zeggen. Morgen ga ik je weer schrijven; maakt mij niet uit of het voor jou pijnlijk is of fijn of allebei tegelijk. Sadomasochisme zit ons homo sapiens in het bloed. 

Liefs maar weer, Jouw Joseph   

NB Wist je, Edith, dat ik gisteren met zuster Jeanne ben wezen wandelen in onze hortus conlusus en -botanicus en dat ze me een paar dingen wist op te helderen waarvan ik dacht dat zij de laatste was die dat kon? 

 

[1] Lieneke Hulshof in gesprek met Mirjam Westen, Tina Farifteh en Maurits de Bruijn over de mogelijkheden die er momenteel liggen om als samenleving met elkaar te praten, via de beeldende kunst, over de genocide in Palestina. mistermotley.nl/de-angst-regeert