No III
2024
mixed media on paper
Lieve Edith,
Hoe vergaat het jou vandaag? Mag je in Birkenau, als je vrij hebt, ook brieven schrijven? Krijg je pen en papier zoals beloofd? Gezien het aantal brieven dat jij mij schrijft, kan een mens - wat is een mens? - denken dat ik niet je favoriete penvriendin ben, maar zo zoveelste of alleronderste. Dat mijn schrijfsels niet helemaal bovenaan je bucketlist van nog te beantwoorden epistels staat, maar ergens onderaan bungelen of zelfs helemaal onderaan de Jakobsladder hangen, ach, ik kan het wel begrijpen.
Ik ben niet beroemd, heb geen of weinig stem, ben een man, 'een witte' zoals ze dat tegenwoordig noemen, ben van overspannen koloniale origine, van roomse en dus incestueuze huize, maar, zalig genoeg, allang afgeserveerd en tot op de Jakobsheup versleten. Het enige dat ik op mijn conto kan zetten is dat ik op mannen val, alhoewel dat in jouw oren wellicht erg exclusief en niet bijster inclusief klinkt, en dat ik werkelijk wetenschappelijk efficiënt uit de samenleving werd verwijderd. Waarop kan ik mij beroemen als het niet op Christus Jezus was? Maar ook daar beroep ik mij niet op, Edith. Sorry.
Die collega zei dus iets van: 'Door de Israëli wordt genocide gepleegd op de Palestijnen. Een blinde kan het nog zien.'
Om het overzichtelijk te houden hebben we het nu even over de gebeurtenissen die zich sinds 7 oktober van afgelopen jaar, 2023, afspelen in de Gazastrook. - Jammer wel voor Joseph dat dat jaar voorbij is, was het een goed wijnjaar.
Mijn vriend, als verziende, wist dat hij gelijk had en ging ambitieus verder: 'Maar, beste collega, je ziet toch wat er gebeurt in Gaza? Hoeveel slechtoffers daar vallen? Wat het IDF aanricht?'
'Laten we', stelde mijn vriend voor, bij het begin beginnen'. Zelf meende ik dat het ook om aantallen ging. Zes miljoen Joden is nog wel even iets anders dan twintigduizend Palestijnen.'
'Dat is dus jouw probleem: dat je de Joden stelt boven alle andere volkeren op aarde, waar ze ook wonen. Daarvan zijn de Palestijnen nu dus de dupe. Het gaat niet om de aantallen maar om de intentie.'
'Snap ik helemaal,' antwoordde mijn vriend, om zijn collega met wie hij veel samenwerkt, ter wille te zijn, 'maar ten eerste zijn de Joden een containerbegrip net zoals de Palestijnen dat zijn. En wanneer het volgens jou niet uitmaakt om het aantal slachtoffers, waarom is de aanval van Hamas en andere terreurgroepen met exotische namen dan geen genocide? Leg mij dat eens uit.'
Je hoopt natuurlijk dat zo'n collega dan bij zinnen komt en ook dat genocide noemt, juist omdat het niet om aantallen gaat maar om intentie. Maar dat was niet zo.
'Allereerst...' opperde de bevriende collega met wie niemand ruzie moet zoeken omdat ie door mededocenten en door studenten op handen gedragen wordt, en ten tweede is ie, als ik het goed snap, vrij intellectueel, maar dat is nog niet zo'n probleem, wat het probleem is is dat ie zowat alles gelooft wat ie zegt. Als het uit zijn eigen mond komt is ie vaak aangenaam verrast hoe waar het is. Mijn vriend heeft daar minder last van, alhoewel bijna iedereen die lesgeeft aan de kunstacademie eigenlijk wel in aanmerking komt voor coaching.
Maar Edith, troostrijke gedachte is dat de meeste mensen voor een beetje geestelijke hulp in aanmerking komen. Het grote probleem is dat bijna niemand zichzelf ziet als kwaadaardig of onnozel. Niemand ziet nog enig kwaad in zichzelf en bijna iedereen kan werkelijk aanhaken bij elke denkbare of ondenkbare discours. Maar er is wel een tegenstander, een vijand, die niet nadenkt, niet snapt wat rechtvaardigheid precies is. Gelukkig wel, want zonder vijand geen discours.
Edith, ik geloof dat we weer eens gaan wandelen in de tuin die ik al zo vaak visiteerde. Als ik daarover klaag en vraag of we niet voor een keer buiten de omheining kunnen gaan wandelen, heet het: 'Joseph, je hebt alleen het hier en het nu. Denk vanuit je adem die in je onderbuik zit, want pas dan ervaar je de schoonheid van de natuur die altijd weer anders is.'
Liefs Joseph
NB Ik zag een puttertje. Vroeg me af hoeveel vogelsoorten jij ziet waar jij nu bent.
