Beste Pennyroyal,
Eindeloos veel dank voor je brief die een uur geleden totaal onverwacht door een begeleider aan mij werd gegeven! Alsof het de gewoonste zaak van de wereld is dat ik post krijg. Ik krijg echt nooit post. 'Er is post voor jou, Joseph.' zei mijn dagbesteder, 'We hebben al even gekeken. De envelop is dus al een beetje open geritst, maar stoor je er niet teveel aan.' En, om me te paaien werd er nog iets zalvends aan toegevoegd, iets dat mijn gemoed moest geruststellen: 'Het ziet er goed uit hoor, Joseph, het is een aardige brief.' Alsof ik nergens tegen kan. Alsof ik van was ben en meteen smelt bij een paar graden meer dan kamertemperatuur.
Ik heb je brief nu vijf keer gelezen en zal zeggen wat ik denk. Vergeef mij maar weer wanneer het niet waar is, maar ik denk dat jij het bent Edith. En daar ben ik echt heel erg blij mee. Want ik heb je al zo vaak geschreven en verlangde zo naar een antwoord, dat ik jouw brieven aan mij al bijna helemaal zelf kon schrijven. Ik weet wel wat je zo ongeveer denkt en gelooft, ik voel heus aan wat zo ongeveer je repliek is wanneer ik iets modeleer. God, Edith, wat zou het fijn zijn als jij het was. Maar ik weet het niet helemaal zeker.
Ergens knaagt er iets aan mijn binnenste dat jij het toch ook niet bent die nu schrijft, dat een wildvreemde me om een of andere reden wil spreken. En dan denk ik gelijk: wat wil die persoon van mij? Wil de brievenschrijver zelf aandacht en kan ik me straks weer eens vakkundig verdiepen in een medemens, terwijl iedereen om mij heen zegt dat ik dat al veel teveel doe, gedaan heb, en nu eens aan mijn eigen binnenste moet denken, daar aandacht aan moet besteden en niet aan ander dolende zielen. Mijn vraag is dus of je de hele dag aan het verdwalen bent of dat je een messcherpe focus hebt zoals de meeste mensen? Edith, omdat ik niet zeker weet of jij het bent met wie ik nu praat, noem ik je maar gewoon mij je gefingeerde naam Pennyroyal.
Beste Penny, het is echt niet zo dat ik mijn brieven zelf post. Dat doet Mijn Vriend steeds. Hij vindt mijn brieven van belang; zelf schep ik er ruimschoots voldoening in wanneer ik met slechts met een enkel oprecht mens correspondeer. Precies dat is ook wat mij enorm stoort aan het Wereldwijde Web waar jij het over hebt. Je zou contact maken met alles en iedereen. Alles zou volgens de jongste mode 'verbonden' zijn met elkaar, maar dat is niet zo. Nou ja, het is wel zo maar je moet echt op je hoede zijn. De vermaarde Californische Eendags-hippies stierven massaal aan overdosissen, aan seriemoordenaars, -dat is beslist een van mijn speerpunten,- aan volledige stuurloosheid.
Hoe moeten we ons verbinden wanneer we er allemaal een eigen wereldbeeld op na zijn gaan houden, onder het mom van autonomie, en eigenlijk amper zin hebben om af te dalen in de hel die de ander heet te zijn? Sorry, ik leen deze gedachte uiteraard van Sartre, zelf kan ik weinig nieuws verzinnen. Wie is in godesnaam bereid uit zijn of haar of het eigen bubbel te stappen, beter nog die door te prikken zoals Sloterdijk wil, en een andere bubbelloze, dolende ziel te ontmoeten, te begroeten en zich met een ander vacuĆ¼m te verbinden? Wanneer een plant geen wortelsysteem, zoals jij dat zo mooi noemt, meer heeft, hoe moet de plant zich dan verbinden? De plant kan toch zijn of haar of het eigen natuur niet loochenen? Bovendien moet de plant wel diep wortelen omdat anderen zich anders gedachten- en gewetenloos ontwikkelen ten koste van het ich dat de ander is?
Penny, het doet me veel deugt dat jij je ook een outcast voelt. Gewone mensen gaan mij echt niet begrijpen. Gewone mensen denken dat aanpassing 'overleving' betekent en dat is ook zo. Mensen zijn niet bepaald dom, maar ze perken hun geest bijna allemaal zo in dat ze met geen mogelijkheid kunnen begrijpen wat de functie van de oude religies was, laat ik zeggen, van de mystieke weg naar god en kosmos en ander. Wat jij Edith of Penny das andere ich noemt. Nu je het zo zegt, denk ik dat ik jouw thee ook gedronken moet hebben toen ik een jaar of twaalf dertien was, want toen ik een keer flink moeizaam aan het schijten was, zag ik in de pot Onze Heere Jezus aan het Heilig Kruishout liggen. Onderwater. Het was schitterend gekleurd kersenhout, had een eeuwenoud patina en werd gesneden door een stokoude ziel. Maar iets in me zei dat dit niet waar kon zijn, dat ik iets voelde wat niet authentiek was, niet eigen, iets dat niet mij aan ging. En toen drukte ik op de spoelknop en was het beeld weg. Ik heb er nooit meer over nagedacht, tot jij erover begon.
Beste Penny, ik denk dat we moeten afspreken wat we precies bedoelen met heks of hakketesse, want anders worden we vaag zoals veel pseudo-mystici - als pendant van jouw pseudo-filosofen - verleidelijk maar wezenloos vaag zijn en voor altijd zullen blijven. Maar dat komt omdat ze maskeren wat ontmaskert moet worden wil een mens de werkelijkheid ooit een klein beetje verstaan: het ego.
Penny, ik zou het fijn vinden wanneer je voor mij bleef bidden, want ik heb geen grip meer op de werkelijkheid. Bid of beheks. Het is mij om het even. Het is wat je zegt, de eenzaamheid biedt zichzelf geen troost, dat moeten andere zielen doen.
Ik denk dat ik veel van je ga houden,
Liefs Joseph Maria
NB 1 Ik begon eergisteren, Tweede Pinksterdag, aan een nieuwe collage. Het gaat om een mevrouw uit India. Een heel mooie mevrouw. Totdat zij hem niet meer onvoorwaardelijk beminde en haar man zo boos werd dat hij bij Praxis of Gamma een fles zuur kocht en in haar mooie gezicht gooide. Weg was het schitterende gezicht.
NB 2 Sorry dat ik nog geen goed antwoord heb op jouw kruid dat opgewassen is tegen het nieuwe leven. Ik moet nu rusten zegt de invaller.