BRIEF 3
aan Pennyroyal
'Hedendaagse kunstluchtbellen'
Joseph
M. Heij
Wolfheze bij Arnhem
Lieve Penny,
Je wilt niet weten hoe blij ik ben vandaag! Dat komt omdat jij mij schrijft. Ik had nooit verwacht dat je me een tweede keer zou schrijven. Dat je Edith niet bent, vind ik niet zo heel erg. Ik denk dat Edith me binnenkort wel een brief stuurt. Dat je zegt dat je wellicht meer op haar lijkt dan je zelf eerst dacht doet me deugt. Al was het maar omdat je een vrouw bent, want op een man zou ik zo maar verliefd kunnen worden. Dat men tegenwoordig liever zegt dat je op een 'persoon' valt dan op een bepaalde 'sekse' snap ik maar al tegoed. En toch bevalt me het mannenlichaam me een stuk beter dan dat van een vrouw. Ik hoop dat ik niet iets raars zeg, iets dat tegenwoordig eigenlijk niet meer kan. Misschien dat ik op sommige vrouwen wel verliefd zou kunnen worden, maar er zijn een boel voorwaarden aan verbonden. Daarover wellicht later eens wat meer.
Fijn dat je een definitie geeft van het woordje heks of hakketesse, zoals het in een Vlaams dialect tot op de dag van vandaag heet. Het is echt een schitterend woord dat als louter klank al een grote magische werking heeft. Je onderscheidt twee manieren om tegen heksen aan te kijken. Als ik het goed snap zijn er volgens jou geen twee soorten heksen of nog meer? En het gaat je vooral om de perceptie? Want eigenlijk zeg je zowat twee keer hetzelfde over de benaming heks. Alleen vindt in jouw beschrijving de ene groep kijkers de cerebrale performance van een heks leuk en geeft het die stam een beetje nieuwe energie of moed: de act kan deze leden van de stam bijna niet lang genoeg duren. De andere groep kijkers is eerder voyeur, voelt zich fataal aangetrokken tot het magische spektakel, maar kan of wil het niet appreciëren of omarmen. Die groep voelt zich enorm betrapt door de in hun brein en lichaam opwellende fascinatie voor een fenomeen dat liever zo snel mogelijk buitengesloten wil worden. Zoiets?
Je zegt dat er op het ogenblik veel kunstenaars zijn die zich verdiepen in hekserij. Ik geloof dat onmiddellijk. Zelf heb ik niet zo veel met hedendaagse beeldende kunst, geloof ik, maar Mijn Vriend en jij wel, denk ik. Denk jij, Penny, dat ze eerder aan de kant van het kracht gevende staan of aan de kant van het ontkrachten? Je zet die kunstenaars bij krachtgevend. Dat snap ik wel als je zelf veel van kunst houdt. Maar treden die lui op voor hun eigen stam, met andere woorden: performen ze op de Bühne vooral voor zichzelf en geven zo alleen zichzelf kracht of komen ze ook op plekken waar stammen leven die onvoorspelbaar zijn? Ik bedoel dat ik wil begrijpen of ze gewoon in hun hedendaagse kunstluchtbellen zitten, in hun eigen sfeer opereren, ik ontleen het beeld zoals je snapt aan Sloterdijk, of doen ze echt veldwerk zoals Edith Stein deed?
Edith vertoonde voortdurend onaangepast gedrag binnen haar eigen tribe: ze werd ontvangen in joods-orthodoxe Duits wespennest, stapte daar uit haar om te landen in een filosofische-atheïstisch koekoeksnest, om vervolgens nog dieper te vallen, in het godvergeten rooms adelaarsnest, een nest dat zich amper onderscheidde van het Adlersnest, als je begrijpt wat ik bedoel. Denk je dat onze lieve Edith, die ik liever niet zou willen navolgen, uit vrije wil koos voor Auschwitz-Birkenau of niet? Denk je dat ze dolgraag martelaar wilde worden, om zo opgenomen te worden in de heiligenhemel of is dat een te simpele voorstelling van zaken? Met andere woorden: prediken wij allemaal, inclusief jouw hedendaagse kunstenaars, vooral voor eigen parochie en bevredigen zo onze immanente behoefte aan zelfbevrediging of zit het toch weer anders?
Sorry Penny, dat ik zoveel vragen aan je stel. Maar je moet begrijpen dat ik amper gesprekspartners heb waar ik lol aan beleef. Jij bent gelukkig een stuk intelligenter dan de meeste aren van geest alhier, zeker zo welbespraakt als ik e n wellicht een stuk intelligenter. Dat je een heel stuk jonger van geest bent lijkt me duidelijk; het siert je. Mag ik eindigen met een mop? Om de kussens wat op te schudden? Mijn Vriend heeft een dochter en die vroeg hem: 'Klopt het, paps, dat Joseph vaak zegt: 'Ik voel mij kut?' 'Ja', zei die, ''dat zegt hij altijd. Voor Joseph is het niet bepaald een pretje om in Wolfheze te wonen.' 'Nou', zei die dochter, 'dan moet ie zijn hand uit zijn broek halen.'
Penny, ik geloof dat ik zo weer ga kleien. Ook wil ik Edith schrijven. Ik heb haar beloofd iets over sessie 2 van de kleiclub te vertellen. Ik hoop dat je weer schrijft, want ik vind dat fijn. Aarzel vooral niet om de Edith in jezelf te leren beminnen, ik probeer dat ook. Andere uitgestotenen beminnen is ook goed. '
Zalig zijn zij die hongeren en dorsten naar de gerechtigheid; want zij zullen verzadigd worden', zei de Jezus van Edith een keer.
Liefs Joseph