maandag 20 juni 2022

Brieven aan Edith Stein #25 'Zomerzonnewende'

 


 

BRIEF 25
aan Edith Stein 
'Zomerzonnewende'
Joseph M. Heij
Wolfheze bij Arnhem
 

Zeer Genadige en Gezegende Theresia van het Kruis, 

Dag Edith,

Vorige week had ik een gesprek met de leiding. Ze vinden dat het goed gaat met me en willen dat ik weer 'iets ga doen'. Het voorstel is dat ik een keer in de week naar yoga ga, een keer naar de knutselclub en een keer naar naar de leeskring. Op zondag word je geacht naar de protestante kerkdienst te gaan of er op je kamer naar te luisteren. De kerktelefoon neem ik elke zondagochtend om 10:00 u braaf op, hang de hoorn in de WC-pot, trek een paar keer door en ga lezen of schrijven. 

Knutselen is echt een bezoeking. We kleuren met z'n allen mandala's in of het onze lust en ons leven is. Je wordt er rustig van en spiritueel ontvankelijk, heet het. Maar hoe moet je ziel nou rust vinden wanneer de een tijdens het inkleuren met bonte stiften smakt, de volgende op de mandala kwijlt en dus buiten de lijntjes belandt en de derde de hele tijd 'Dank u voor deze nieuwe morgen' zit te neuriën. Hoe kan een mens dan in zichzelf keren? Je moet doen alsof de koe kauwt, het water uit de beek stroomt en de merel een echt lied kan zingen. Autosuggestie.Ik moet het me voorstellen. Nare geluiden veranderen dan in fijne, spirituele geluiden.

Tijdens de yogaoefeningen val ik in slaap, maar voordat dat lukt mag ik eerst luisteren naar de geluiden van de debielen om me heen. Sommigen geeuwen en dan zegt die blonde spriet van een juf dat het goed gaat, dat dat heel goed is om te doen. Maar val niet is slaap waarschuwt het gekrookte riet. Val nooit inslaap. Anderen laten hun gassen lopen alsof we dat in de Napoleontische tijd niet 'eens en voor altijd' hadden afgeleerd. Ook die geluiden worden begroet en verwelkomt alsof het doodnormaal is. Dat de toch al bedompte lucht in het multifunctionele yogalokaal nog sterker vervuilt zal ze worst wezen. Het is de natuur, zegt ze, zegt Daphne, onze karmajuf. 

Als ze binnenkomt gaat er net zo'n belletje als vroeger in de katholieke kerk, wanneer de priester binnenkwam. Toen moest je gauw gaan staan, dat hoorde zo. Nu mag je blijven zitten. Sterker nog, je moet blijven zitten, want dat symboliseert het heersende evenwicht, de balans. In haar nauwsluitende kobaltblauwe yogapakje schrijdt Daphne naar het grote raam dat uitzicht biedt op de rododendrons die allang uitgebloeid zijn. Soms zie ik de tuinman naar haar zwaaien, ze zwaait dan terug, maar net iets trager dan nodig is. Waarom dat is, weet ik niet.

Onder de arm draagt ze zo'n lichtgewicht Boeddhabeeld. Clichégrijs en met de vrome oogjes potdicht. Tijdens de ellenlange sessies kijk ik soms naar dat kutbeeld, naar de oogjes. Of het heilige menneke niet stiekem nog de ogen kiert en door de spleetjes naar zijn allerdunste volgelingetje ooit kijkt. Zoals Meneer De Uil uit 'De Fabeltjeskrant'. Want die kijkt, nadat ie iedereen 'welterusten' en 'slaap lekker' heeft gewenst, en de ogen pontificaal definitief lijkt te sluiten, stiekem nog een keer naar buiten. Het boze grijze oog wil weten of jij de ogen al wel net zo definitief dicht had geknepen. Maar dat was niet zo, want anders kon je toch niet zien dat de kosmos zelf ook nog stiekem een keertje keek. Ik denk dat het niet anders is als in 'The Last Temptation of Christ', wanneer de Heere Jezus, door al die verrotte pijn die uit al die druppelende wonden stroomt, zwaar aan het hallucineren slaat en prompt de botergeilblote Maria Magdalena voor zijn ogen ziet dansen. 

Snap je wat ik bedoel Edith? Heb je 'Stilte' van de Japanse schrijver Shūsaku Endō ooit gelezen? Dan begrijp je het denk ik wel. Je hoeft zelf niet eens enorm geleden te hebben om helemaal nergens zin meer in te hebben wanneer je dat boek uit hebt. Wist je dat dat boek ook verfilmd werd door Martin Scorsese? Wist je dat Endo katholiek was, net als jij? Wat hebben jullie roomsen toch dat je altijd zo bezig bent met al dat doelloze lijden van Untermenschen? Waarom bidden jullie tegen de klippen op en staat het water toch aan de lip? Waarom nemen jullie geen afstand van al die zielloze ellende en gaan lekker op je zonnevlecht met aambeien zitten? Pluk toch de dag zolang het nog een beetje schemert.

Morgen is het de langste dag, dan hebben we de onuitputtelijke zomerzonnewende, iets waar de antroposofen alhier zich al twee weken van tevoren druk over beginnen te maken. Dat is me ook een raar slag mensen, zeg. Ze hebben niet eens door dat er nooit en te nimmer iemand tot hun gelederen toetreedt die niet uit de betere, bovenmodale kringen komt. Het zijn zonder uitzondering winnaars. Ze vinden hun narcistische successen hun eigen keuze. Sta je er beroerd voor in het leven, dan heb je dat helemaal alleen aan jezelf te danken. Aan je gebrek aan geloof, aan je gebrek aan verbeeldingskracht. Je geloofde er bij voorbaat al niet in. 

Nou Edith, geef mij dan maar de katholieken, want die hangen in hun boeken en films doodgewone verliezers aan hun voeten op en laten ze op de kop in putten zakken, zodat het bloed naar hun blijft hoofd stromen en uit hun oren lekt. Ze vragen in hun hart of God of Jezus en Maria komen helpen, maar die komen helemaal niet. Nooit. Daarom, Edith, blijft het in die diepe anus ook zo verschrikkelijk stil. Het enige dat de uitverkoren drommels nog horen is het oorverdovende oorsuizen van het eigen bloed dat steeds trager stroomt omdat het menselijk hart niet eeuwig kan blijven pompen. 

Stuur me een keer een ansichtkaart. Ik zou graag eens een postzegel hebben waarop de 'Neue Reichskanzler' staat. De kleur maakte me niet zoveel uit. En de afbeelding op de voorzijde van de kaart? Dat hangt er natuurlijk van af waar je momenteel bent. Wat is er zoal te koop? Doe maar iets met het uitzicht vanuit het raam, iets met met bloeiende appelbomen in het midden en blauwe korenbloemen op de voorgrond. In de verte mag je best een kerktorentje zien. Als het ver weg is erger ik me er niet zo aan. Kaarten met ribbels of afgeronde hoeken vind ik ook erg mooi.

Hartelijks,

Joseph

 

NB De oplettende vrouw van Mijn Vriend zegt dat dit de 25ste brief is die ik aan jou schrijf. Ze hebben een verrassing voor me. Wanneer Mijn Vriend komt, dan neemt hij die mee.